La plonge

La plonge betekent niets meer of minder dan de spoelkeuken van een eetgelegenheid.

Gisteren was er kaas. Als in; kaas en aardappelen, kaas met vis -aan de geur te ruiken sardientjes uit blik-, kaas met veldsla, kaas dus. Kaas die fungeert als stopmiddel voor de gaten in schuimspaan en vergiet. Kaas dat aanbakt in schalen en pannen, al zijn het professionele dingen. Kaas in sliertjes, kaas met groene spikkels selderij, kaas als laagje op schijf aardappel, kaas als vloeibare substantie, kaas. Zie dat maar eens af te wassen.

Iedere dinsdag tot einde september heb ik la Directrice beloofd een extra werkdag op me te nemen naast alle weekenden het schoonmaken van de gastverblijven, bar, salle d'animation, receptie, sanitair, kantoren en bibliotheek.

Na een 'formation' van nog geen 30 minuten in informele sfeer door de geliefde Kathy, zoek ik mijn weg tussen de vuile vaat uit de keuken en het restaurant, de directe collega's die ik er opeens bij heb en de routine van een restaurant in een vakantiedorp met toch de ouderwetse conservatieve nationalistische PTT-inslag nog in alles zichtbaar en voelbaar.

(Altijd al gefascineerd geweest door Rood, als in China en Rusland, Oostblok, als kind van de koude oorlog.)

Omdat ik van ons cottage in Frankrijk in het begin echt vies was, het leven IN het bos wil ook zeggen dat het bos IN je huis en bijgebouwen huist en dus 'hygiene' een heel andere betekenis krijgt, kijk ik anders tegen eetgelegenheden aan. 

Ook heb ik een blauwe maandag in de spoelkeuken van een ziekenhuis gewerkt en vond het toen al leuk. Wat was ik? 17 jaar, 18 misschien?

Drie shifts van 2,5 uur, met een keer anderhalf uur pauze (te kort om naar huis te gaan) en 's middags 4,5 uur pauze voor de avonddienst om half 8 begint. Meestal blijf ik 'boven' in de Landrover. (Heen en weer naar huis kost me minimaal 6 euro aan diesel) Ik lees wat, doe een dutje, maak koffie, ga tanken of anderszins de garage laten weten dat ik de meest trouwe klant ben, zoek vrienden op om me daar te 'repozen' (wat te rusten, lesje Frans, drankje, hapje) en verwerk de wekelijkse beslommeringen.

Ik heb mijn eigen eilandje van een kleine 5 bij 4 meter. Terug te komen op hygiëne; ik vind het er de eerste dinsdag ronduit smerig. In die hoeken onder de wasstraat-voor-servies, de muren, de vloer, de putjes. Maar voor alsnog een mening, wat weet ik nou van professionele keukenhygiëne?

Ik ontwikkel deze dinsdagen mijn routine en laat geen minuut onbenut om oud vuil eens weg te boenen. Zo beland ik in hoeken die een hygiëne-controle niet zullen doorstaan en het restaurant van het dorp zal doen sluiten. De eenvoudige slungel die de spoelkeuken 4 dagen per week draait kreeg op z'n kop omdat ik dezelfde maniertjes heb als Kathy die ook altijd loopt te klagen over de vettigheid op de vloer, de scherven onder de wasstraat geschopt en de spinazie als decoratie aan de muren. Ik uit me in het Frans voor zover ik kan, want ik wil niet letterlijk op mijn bek gaan doordat de vloer ingesmeerd lijkt met olie. Sorry Slungel!

Hamid en Pierre zijn geschikte koks en moesten even aan me wennen. Het gemak waarmee Kathy en ik met elkaar omgaan laat hen snel omslaan. Zo leer ik dat Valerie de bijnaam 'der alte hexe' en 'sorcière' heeft, omdat ze als planner en vliegende kiep-van-het-kader zo haar maniertjes heeft iedereen op scherp te houden. Niks mis mee, maar wie de bal kaatst moet hem terug verwachten. Bijzonder voor mij ben ik getuige van wat openlijke conflicten. Helaas etteren ze nogal lang verder. 

(Is me al eerder opgevallen; Als er een conflict is vecht je het ter plekke verbaal uit, gepaard gaande van veel gearticuleerd non-verbaal onmachtsvertoon. Maar normaal trek je elkaar daarna de kroeg in en is de lucht geklaard. In dit geval zeurt het al een week of 2.)

Tussen het gekonkel door zwoeg ik me met plezier, drie keer twee en een half uur, door honderden borden, kommen, tientallen schalen en pannen, vlijmscherpe messen en aangekoekte klutsers heen. Ik heb er lol in en kijk altijd uit naar die dinsdag.

Ik loop niemand in de weg, weet dat ik mezelf wel zoet kan houden en anders verzinnen de koks wel wat dat gedaan kan worden. 

Het gezelschap is kleurrijk. Hamid vindt dat ik veel moet eten en zet me van alles voor, want ik ben veels te mager, vindt hij. Pierre is een goedzak die zich te makkelijk laat koeioneren, de bril met dikke glazen vergroten zijn ogen waardoor de man nog liever lijkt. Die uitstekende pacemaker zit er echt niet voor niets. Valerie is wel een vinnige, ook mijn alarm gaat snel af bij de krasse knar met doorgerookt stemmetje. Guy is een ander verhaal. Hij zou een oude bootvluchteling kunnen zijn die het allemaal zelf voor elkaar heeft gebokst tot bijna geaccepteerd Frans staatsburger. Hij praat niet. Zegt hallo -de 3 kussen laat hij achterwege-, bedient de mensen, werkt altijd als laatste door, vraagt wat hij nodig heeft, maakt geen oogcontact en ziet er altijd hetzelfde uit. De prachtige bijna zwarte huid steekt af tegen het keurig gestreken witte overhemd, alsof er stijfsel in het boordje zit. De vouw in de zwarte broek is scherp, de schoenen glanzen en dan het uiterst beleefde van zijn omgang met gasten en collega's. Op een dwingende manier lijkt hij zich te laten zien door zijn werk te zijn in plaats van te doen.

Moe ben ik altijd als ik na half 11 's avonds thuis kom. Meestal zet ik de bakken en zakken met 'restjes' in de koelkast, als het erin past, om de dag erop in te vriezen. Ik heb een hekel aan afval. Nu staat er een flinke schaal met fouace op tafel. Komt goed uit, we hebben vrienden over de vloer. De Franse cake is wel droog, jam en slagroom doen wonderen. Ik denk dat Hamid gelijk gaat krijgen. Dat ik einde van het seizoen een maatje meer zal hebben ondanks het harde werken.

wordt vervolgd

Test

Het blijft een feestje
om doorheen te rijden als in woon-werk verkeer...

De 2e zaterdag dat ik zou gaan werken bleek de grote test.

Kunnen we deze 'temp' de sleutels geven van de gites en de kamers, de sleutel van de Kangoo een werklijst en haar loslaten op het 3 hectare grote terrein om te zien waar haar schip zal stranden, of niet?

Ik had er wel weet van dat Kathy er die dag niet zou zijn, maar het 2e weekend van een lange zomer wist ik nog niet hoe moeilijk het zou zijn goede schoonmakers te vinden die dezelfde instelling hebben als Kathy. Ook niet dat er niemand zou zijn om die grote bedden samen op te maken en om te kijken of ik alles wel goed genoeg doe. Een volle dag in m'n up dus.

Ik vroeg me dat 1e weekend namelijk al af wanneer de hoekjes achter de deuren schoongemaakt zouden worden. Wanneer de ramen gezeemd zouden worden. Waarom de koelkasten en de magnetrons geen lap krijgen en waarom het allemaal zo extreem snel moet. De spinnenwebben nog in de hoeken en aan de plafonds. De luiken niet gesloten om de airco-loze onderkomens een beetje koel te houden.

Nietsvermoedend werd ik dus voor het blok gezet een mooie dag in juni.

Normaliter zou ik in paniek schieten, maar mensen groeien, als ze willen en niet altijd in de breedte. 

Kathy heeft alles klaargelegd in de Kangoo, zelfs een plattegrond ontbreekt niet. Iedere serie kamers heeft de naam van een boom, de gites hebben per 2 onder 1 kap de naam van een streek in Frankrijk. Ik kan kaart lezen, maar het vinden van een logische route zodat ik ook efficiënt de kamers af kan met de auto over smalle voetpaden geflankeerd door allerlei obstakels? 

Vaste gasten blijken het gewend Kathy voor elke 15 meter zich te zien verplaatsen met de auto.Dat is de Kangoo ook wel aan te zien. Voor mij is dit allemaal niet aan de orde. In de aankomende hitte, er is 38 graden voorspeld, start ik met kamers Acacia 1, 2 & 3. Een routine zoeken in het uitruimen (afval en linnengoed), bedden opmaken, badkamer en toilet, stoffen, vegen en dweilen. (Het rondsjouwen met de kleine stofzuigertjes kwam wat weken na de eerste kwaliteitscontroles van Hittepetit.) 

Het wapperen met strak wit schoon linnengoed koelt af. Normaal doet Kathy het sanitair, per definitie en alleen, maar ditmaal zal ik op mijn knieën het doucheputje op moeten ligten en sommige mensen lijken zich een schaamhaar-coiffure te geven op vakantie op het toilet. 

De knalroze vloeistof in een verstuiver zou dienst moeten doen als Het spulletje waar je alles mee schoon krijgt. Het is een regelrechte aanslag op m'n luchtwegen. Ik snap niet dat mijn kettingrokende collega het altijd op zich wil nemen de kleine gesloten ruimtes schoon te maken met deze humanicide. 

Nu alleen moet ik wel. Ik maak me tijdens deze test-dag maar niet sjappel, een hoofdzaak maak ik nu van die werklijst. Zes kamers en vier gites op 1 dag moet toch lukken. Dacht ik.

Niet opgejaagd worden door de gestreste Kathy terwijl ik de bomen in het bos niet meer zie, werkt rustgevend. Ik doe het voorbeeld na, werk rustiger en doe alles naar aanleiding van dat 'voorbeeld' -hectiek, slechte planning, weinig efficiënt (Kathy kan en wil wel, maar de rest van de machine kan, wil of mag niet). Dus achter die deuren, de afwas nakijken, koffieautomaat ondersteboven draaien op zoek naar sporen koffie, de magnetron boenen aan de binnenkant, spinnenwebben? Hoeft niet, dacht ik nog.

Anderhalf uur voor einde werktijd; Ik rond op mijn gemak de als laatst schoon gemaakte gite af. Ik leg de laatste hand aan alles voor ik me stort op de vloer van de begane grond. Vorige week ging er een goede bezem door, deden de geluiden boven vermoeden, dus laat ik de etage zitten. 

"Martine" hoor ik iemand roepen. 

Hittepetit komt even poolshoogte nemen. Ze hebben me heel de dag niet gezien, dus worden ze ongerust.

Hittepetit, 1 van het kader, komt verifiëren... Of het 'propre' is. 

Ik mocht dat laatste uur dus gewoon al mijn werk even dubbel na gaan kijken en draaide terstont een half overuur.. 

Ook mocht ik blijven, dat dan weer wel. 

Wordt vervolgd

Algemeen

De 6 tot 8 onder 1 kap hotelkamers.

De gites zijn kleine 2 onder 1 kap huisjes met op de 1e etage de schuine daken met 2 eenpersoons bedden. Het opmaken van die krengen moet gebukt. Je kont keren is al lastig, er schoonmaken nog iets lastiger. In de hotelkamers ontbreken de schuine daken, maar is het zo klein dat samen door 1 deur niet kan. De wc-brillen zijn van goedkoop plastic en ook de spoelknop heeft inmiddels te vaak te veel schoonmaakmiddelen gevoeld. De voegen in de douche zijn af en toe aangesmeerd met kit, over de weervlekken heen. 

De gasten luchten en doen hun best 50 euro uit te sparen door zelf schoon te maken. Sommige doen dit secuur en met verve. Wel of niet schoonmaken maakt ons weinig uit, er gaat gewoon nogmaals een prikkend schoonmaakmiddel op, een natte lap erover, een stofzuiger om daarna te dweilen.

De zaterdagen zijn er om de kamers en gites vast schoon te maken van gasten die iets eerder vertrekken. Om het linnengoed per kamer vast klaar te leggen voor ‘het licht’ dat de zakken zondagochtend zal afleveren op de juiste locatie. Er wordt keukengoed gestreken, voorraden geteld. De Salle d’Animation moet schoon om de nieuwe gasten welkom te heten met een schaal pinda’s, een bokaal chips en een alcoholvrij drankje in een armetierig plastic bekertje. De vloeren van de bar, kantoren, toiletten van het hoofdgebouw en de planning. Meestal een gemoedelijk dagje met de meest recente uitzendkracht Jean.

Jean is een magere 60-plusser zonder vrouw en kinderen. Haar dat regelmatig de tondeuse ziet, spijkerbroek en een simpel t-shirt. Hij heeft de energie van een jonge knul, maar de werk- en levenservaring van een oude man. Doet niet onder voor Kathy of ik en heeft het ook prima naar zijn zin tussen de voor hem jonge dames. Hij lacht zich regelmatig een bult en bevestigt ‘onderons’ dat Kathy me graag mag en dat ook hij de 3 kopstukken van het ‘equipe de menage’ een perfect team vindt.
Een krappe 8 uur werken met anderhalf uur pauze die we meestal met elkaar doorbrengen. Voor het nuttigen van restaurant-eten moet getekend worden, dat had van mij dan weer niet gehoeven, want van reiskostenvergoeding is ook geen sprake.

Op zondagen begin ik om 8 uur, iets eerder dan de zaterdag. Meestal weet la Directrice er wel wat mensen bij te halen zodat we met 3 teams a 2 'temps' de aanval kunnen openen op de kamers en gites die maar een kleine 7 uur leeg zijn. 

Deze dag vraagt minimaal 9 uur werken met een 3 kwartier pauze. Het liefst heeft het kader dat we het terrein niet verlaten, met elkaar eten om er zo zeker van te zijn dat we op tijd doorgaan. Het blijkt dat er dan een informeel werkoverleg plaats vindt waarin iedereen zo'n beetje z'n zegje kan doen.
Ik word regelmatig in de gesprekken betrokken, maar volgen doe ik de helft. Soms pik ik een grapje op of waag er zelf eentje neer te leggen. Meestal met een gezicht dat boekdelen spreekt in gezelschap van een universeel menselijk gebaar.

Kathy en ik kunnen in stilte werken. Eenpersoonsbedden doen we alleen, dubbele bedden doen we samen, daarna zij toilet en badkamer, ik de rest. Ik stofzuig, zij rondt af met de dweil en sluit de boel af. Met Jean moest ik een routine zoeken, dat was wat lastig, maar ook dat gaat nu soepel. Hij is altijd monter, werkt erg hard, blijkt onvermoeibaar en is positief. Chapeau voor deze man in een vrouwenhoekje op het platteland. Zo de traditie breken vereist ook moed.

Zoals Kathy en ik de uitzendkrachten gedag zeggen en samen de boel afronden, zo laat ik haar altijd achter de receptie achter. Ze start namelijk een uur eerder als ik en gaat ook meestal een uur later naar huis.

Ik blijf met liefde de 'temp', tot en met september, daarna wil ik mijn 3 dagen weer terug. Die derde dag doe ik de afwas in de spoelkeuken van het restaurant, wordt vervolgd dus.

de 1e zaterdag

Ik riep begin dit jaar al bij het uitzendbureau dat ik deze zomer beschikbaar zou zijn als schoonmaakster.

Bij de mensen thuis, of in een hotel, auberge of anderszins. Werken in een restaurant, op een camping, het maakte me weinig uit.

Ik had behoefte aan een part-time baan. Niet alleen voor wat extra euro's -die onze bijstandsuitkering flink verlaagt, ook hier wordt je gekort-, maar juist om onder de mensen te zijn, de Franse werkvloer te leren kennen, dus Franse collega's te hebben, wat te doen in de regio, voor de regio.

De reacties van iedereen op het hebben van een part-time seizoensbaantje in mijn omgeving, zijn bemoedigend en uitermate positief. Net alsof ik uit de kast kom.

Werken in het toerisme was me ook volkomen vreemd en ik had geen idee waar ik 'ja' tegen zei. Met fris gemoed dook ik die 3e zaterdag van juni in het diepe.

Die eerste dag vanaf 8 uur, moet iedereen waar ik direct mee te maken krijg, even peilen hoe ver ik d'ici ben. Wat snapt ze wel, hoe werkt deze 'temp'?

Ze hebben er namelijk al heel wat zien komen. Nieuwe uitzendkrachten van her en der. Die van ver worden gehuisvest op de meest veraf gelegen woonunits.

La directrice, een receptioniste -die later de bijnaam Hittepetit van me kreeg- en Kathy heten me welkom. De receptie gescheiden van de hal met een grotendeels glazen wand en deur met, uiteraard voor de veiligheid, matte golvende dikke lijnen in het glas. Links de deuren naar de bar, mat geel gegolfde ruiten gevat in logge facetten hout. Iets ouds in een deels nieuw jasje, een bijgeslepen brokje graniet.

Kathy wenkt me met de donker rode map in haar handen. Kennismaking zijn weer drie kussen in plaats van het schudden van een hand met oogcontact.

Ik ken haar ergens van, bekend gezicht. Teenslippers, donker plukkerig haar wat net te kort is, een gebit dat verkeerde tandartsen heeft gezien, of geen. Gekleurd topje-net-onder-de-top, altijd een strakke broek of legging. Woont in het dorp op het plateau, ze herkent mij ook, ergens van. 'AH! les Hollandais!!' gevolgd door een brede smile van herkenning.

Ze lijkt gestrest, wat ze later altijd blijkt te zijn. Iel is ze niet, terwijl ik haar die eerste paar weken niet heb zien eten.

Na dit eerste weekend kreeg ik vaak de vraag van la Directrice of Kathy iets gegeten had die dag, of gedronken. Werken tijdens een hittegolf op een werkplek waar iedere vorm van airconditioning ontbreekt, is geen pretje en la Directrice wil voorkomen dat haar werknemers iets overkomt. Arbo, dat verantwoordelijkheidsgevoel. Ik kon enkel ontkennend mijn hoofd schudden, terwijl ik nog mijn lepeltje zet in 2 desserts die ik als ingestorte restjes van de buffetplaat heb gevist voor het een vuilniszak in verdwijnt. Die Directrice is niet van gisteren en krijgt het in een maandje voor elkaar dat l'equipe & le cadre met elkaar de maaltijd gebruiken, als groep. Kathy eet, minimaal, maar toch.

Ik volg haar snelle stap gedwee over de parkeerplaats, zij steekt met haar handen vol een sigaret aan terwijl ze voor me uit beent. Ik stap nieuwsgierig in de oude Kangoo die omgebouwd is tot poets-, bezemwagen en vervoersbusje voor 5 tot 6 personen. Arbo?? Nooit van gehoord...

Ze ratelt snel en hoopt dat ik het begrijp.

We maken een x-aantal bedden op, laat mij de kleine kamers vegen en dweilen, rijdt onnodig veel rondjes over de 3 hectare, blijft zenuwachtig, gestrest en de putins en merdes volgen elkaar op. Ze lijkt extreem veel aandacht te besteden aan het soppen van de douche en het toilet, hup hup allez allez. Op haar knieën met een schuursponsje en eeuwig twee verschillend gekleurde microvezeldoekjes in iedere broekzak.

Nog steeds gedwee, beland ik wat later in de 'lingerie'. Haar domein met de voorraden schoonmaakmiddel, de korte poot van de L-vormige ruimte bevat stellingkasten langs de muur voor het schone linnengoed. De was- en droogmachines draaien ook op 5 vieze dweilen. De vloer van het hok, erboven wonen de temp.koks, is vies. De orde is het enige rustpunt.

We ruimen de wagentjes met schoon linnengoed op en tellen de voorraad. Ze heeft ruimtegebrek op de planken en ik leg met handen en voeten uit dat ze de lakens en dekbedhoezen een slag kan draaien en zo meer ruimte gecreëerd. Ze kijkt me blij en lachend aan, gescoord.

Kathy heeft haar routine voor het leiding geven van de schoonmaakploeg. Al 8 jaar werkt ze als enige vaste kracht in het l'equipe de menage. Een rokende gestreste meid die jong oma werd en blij is met deze baan waar ze het het hele jaar op moet doen met nog een thuiswonende puberale zoon. Deze eerste dag voor mij is weer een herhaling van andere dagen waarin ze een uitzendkracht meekrijgt om erna verslag te doen bij 'le cadre' (directrice en planning).

Ik ben vermoeider van de indrukken dan van het werk, kan geen Frans meer horen of begrijpen. Maar die eerste dag smaakt naar meer.

Ik heb een heuse zomerbaan, in Frankrijk.

Het vakantiedorp

Het vakantiedorp lijkt er één waarvan er 39 in een dozijn gaan. Een soort franchise die met moeite zijn 3 sterren kan behouden in een regio waar mensen niet graag verandering willen. Niet alleen de lokale bevolking, die uiterst schaars is en een hoge werkeloosheid kent, maar ook de gasten blijken honkvast.

Het dorpje bestaat al meer dan 35 jaar

De lokale cultuur bepaalt, sinds het bestaan van het vakantiedorp, ook de werkcultuur, de hiërarchie, de werkwijze, de planning en het ritme der dingen.

Nieuwe bezems vegen goed schoon.

Dat begon voor dit dorp begin mei met het aantreden van een nieuwe directrice.

Niet d'ici, een (heel moderne) dame en een 2e generatie Algerijnse. Toen ze aantrad tijdens de opening van het nieuwe seizoen, bleek ze een team te hebben van bijna 30 vaste werknemers waarvan meer dan de helft er al rond de 10 trouwe dienstjaren op had zitten. De loyaliteit was hoog, met nadruk 'was'!

Een flinke maand later was het team geslonken tot 15 vaste werknemers waarvan 5 via het uitzendbureau.

Tijdens de afgelopen maanden heb ik er al vele de revue zien passeren; de uitzendkrachten die niet helemaal conform de nieuwerwetse werkwijze aan de slag wilden... blijven.

Mensen uit de regio willen niet werken voor een dame-niet-van-hier die in rap tempo kennissen, vrienden en familieleden ontsloeg na trouwe dienstjaren een maandje voor het seizoen begint. En daarna zus en nicht er na 1 weekend werken ook wist uit te bonjouren. Seizoensbanen  zijn vaak het enige inkomen voor de mensen.

De moderne werkwijze met haar efficiency, klantgericht werken en 'voor jou vier anderen' werkt hier nou eenmaal niet, net zo min als het super nette, precieze en gecontroleerde volgens eindeloze lijsten. Het ging altijd zonder, mede dankzij de loyaliteit, de vastigheid, al is het roestig, het blijft werken totdat het plots op een zonnige maandagmorgen in elkaar zakt.

Het gaat hier allemaal met de Franse slag, beetje laveren zoals het leven zelf op het Franse platteland.

Ik krijg, na ieder weekend de logements en gites schoonmaken en het aanschouwen van de vertrekkende en nieuwe gasten, steeds meer een Sporthuis Centrum-gevoel. Misschien alleen bekend bij de 40-plussers van nu. Het gaat er wat knullig aan toe, maar daarover later meer.

De zo'n 60 gites zijn 2 onder 1 kap. De 62 kamers zijn gesitueerd in grotere gebouwen die door, nu vergeeld gazon, bomen, versleten asfaltpaden en beplantte taluds gescheiden worden. Palen met mat witte bollen zorgen voor 'gezellige' verlichting en er staan leen-ezels op de steile veldjes die het terrein afkanten.

De ommuurde entree met receptie, 'salle d'animation' en het restaurant liggen aan de D-weg schuin tegenover de tennishal, l'escalarbre en de kleine spa met squashzaal.

Het dorp is ooit als flinke hoeve gebruikt met een grote schuur, omgebouwd als ontvangstruimte met een podium, en een klepper van een huis waarin nu de bar en de receptie gehuisvest zijn. Het restaurant is een al moderner gebouw dat aanleunt bij een klein traditioneel huisje, een portierswoning?